Kun je ook handicaps verdienen dan?

Prinses Christina is overleden. In Trouw las ik de volgende uitspraak van haar ‘Prinses zijn is een onverdiende handicap’. Een bijzondere uitspraak vond ik, maar ik kon hem wel plaatsen. Je kiest er niet voor om als prinses geboren te worden, het overkomt je. Je kan er blij mee zijn, het kan je veel voordelen opleveren, bv. bekendheid, rijkdom, veel reizen, mooie kleding en veel in de belangstelling staan.

Maar niet elke prinses kan dat waarderen, Prinses Christina heeft het ‘prinses zijn’ toch vooral als een beperking, zoals zij noemt, als een ‘onverdiende handicap’ beleefd. Haar leven heeft zich daardoor vooral in de schaduw van het koningshuis voltrokken, zo probeerde ze te ontkomen aan het leven in een gouden kooi.

Maar ze had nog een onverdiende handicap en dat waren haar ogen. Ze was aan 1 oog blind en had ook daar niet om gevraagd, maar het heeft haar er ook niet van weerhouden om haar eigen weg te gaan, door te gaan studeren en werken in het buitenland. Ze koos voor een huwelijk waarvoor geen toestemming aan de Staten-Generaal was gevraagd. Ook stichtte ze een gezin, werd ze katholiek terwijl ze van protestantse komaf was en ook nu doorbreekt ze de familietraditie door te worden gecremeerd in plaats van begraven.

Dus ondanks haar onverdiende handicaps is het haar toch gelukt een zinvol en voor haar bevredigend bestaan op te bouwen. Chapeau.

Maar hoe zit het met andere onverdiende handicaps. Mijn eerste gedachte was….alle handicaps zijn onverdiend. Die overvallen je of komen je toe, ze overkomen je en je moet het er maar mee doen. Het is je lot of je uitdaging, het is pech hebben of het gevolg van de zondeval, het is akelig of ook soms ook mooi. Dat je je handicap niet hebt verdiend is gelukkig over het algemeen een breed gedachtengoed. Helaas denken sommige mensen dat ze een handicap hebben als een soort straf van God, als een gevolg van een fout in hun leven, als een onderdeel van minderwaardigheid, dus; de overtuiging dat je de handicap hebt verdiend.

Natuurlijk zijn er ook handicaps die het gevolg zijn van foute keuzes in het leven, bv. expres door rood licht rijden en dan worden geschept door een auto en daarna met een dwarslaesie door het leven moeten. Maar wij maken allemaal toch wel eens fouten, de een wat meer dan de ander maar iedereen heeft zo zijn zwakke kanten, de ene rookt, de ander is impulsief, de volgende is verslaafd aan geld uitgeven of is wat onhandig in de omgang. Meestal gaat het goed, maar als het dan toch leidt tot een ziekte of handicap, is dat dan omdat jij dat verdiend hebt? Stel je voor dat ik elke keer als ik een foutje maak in het verkeer een handicap oploop of als ik een keer een sigaret zou roken gelijk kanker zou krijgen. Is er dan sprake van zelfgekozen handicaps. Ik hoop het niet.

Maar het mooie van prinses Christina is dat ze zo sterk was om met haar handicaps om te gaan, dat ze de uitdaging heeft aangedurfd om haar eigen leven te gaan leiden, dat ze haar talenten heeft ontwikkeld, ondanks haar handicaps.

Dan denk ik ‘wat een persoonlijkheid moet zij zijn geweest’ om dat te kunnen met zoveel tegenwerking.

Maar stel je hebt niet zo’n sterke persoonlijkheid, jouw handicap is misschien dat je wel erg onzeker bent en misschien soms wel een meeloper. Is dat dan een zelf gekozen (persoonlijkheids-) handicap. Ik dacht het niet. Of als je moeite hebt je tekortkomingen te accepteren, blijf je vechten tegen de bierkaai en kom je onvoldoende tot acceptatie van wie jij bent met je sterke en zwakke kanten.

Eigenlijk wilde ik het erover hebben dat het niet gaat om de handicap maar om hoe je ermee omgaat. Prinses Christina is dat schijnbaar goed gelukt. Maar als het je moeite kost en acceptatie levenslang lijkt te duren, dan nog is het belangrijk dat je jezelf niet om de oren slaat omdat het je misschien meer kost als een ander. En dat een handicap niet een kwestie is van ‘eigen schuld dikke bult’ maar een deel van je leven waar je het mee moet doen en dat gaat niet iedereen even makkelijk af.

Het principe van de golf-handicaps kunnen ons veel leren. In golf wordt de speelsterkte uitgedrukt in een handicap-cijfer. Het handicapsysteem zorgt ervoor dat spelers van verschillend niveau tegen elkaar kunnen spelen. Hoe hoger de handicap, hoe meer slagen je krijgt voor dezelfde hole.

Als je dat vergelijkt met omgaan met handicaps in het gewone leven zou je kunnen zeggen dat iemand met veel of ernstige handicaps meer ‘slagen’, kansen zou moeten krijg om zijn doel te bereiken. Dat zou mooi zijn