Takken, zee en oorlog

We hebben de afgelopen maanden in Nederland veel last gehad van een aantal flinke stormen. Eerst hadden we Corrie, op 31 januari, toen Dudley, Eunice en Franklin in februari. Ik dacht dat die namen gewoon verzonnen waren, als ze maar in alfabetische volgorde werden gegeven. Maar dat blijkt niet zo te zijn. Corrie is namelijk vernoemd naar Corrie van Dijk, de eerste vrouwelijke meteoroloog bij het KNMI in 1964 (knmi.nl). De naam Dudley is ingezonden door het Engelse publiek en niet naar iemand vernoemd. Eunice komt van Eunice Foote, een klimaatwetenschapper die veel verstand heeft van het broeikaseffect van de aarde. En Franklin is vernoemd naar Frank Kroonenberg, die in 2021 is overleden, 40 jaar bij het KNMI gewerkt heeft en juist veel invloed heeft gehad op de naamgeving van stormen.

Een storm in Nederland is altijd spannend, omdat het kan leiden tot omwaaiende bomen; op huizen, auto’s en soms op mensen. Ook waait er altijd wel een (vaak lege) vrachtwagen om, is er ergens in Nederland een gebouw waarvan het dak de lucht in waait en houden wij ook bij ons thuis ons hart vast. We wonen in een huis van 101 jaar oud en altijd is het spannend of de dakpannen blijven liggen, de planken, waarmee de achterkant van ons huis is betimmerd, niet wegwaaien en de bomen in onze voortuin het niet begeven.

Nu wordt afgeraden om tijdens de storm door een bos te lopen, maar ook is het verstandig de eerste dagen na een storm niet door de bossen te wandelen of te fietsen. Het is volgens het Staatsbosbeheer namelijk zo dat na een hevige storm het bos vol ligt met omgewaaide bomen. Die zijn op zich nog niet gevaarlijk, maar meer onhandig, als ze net op een pad liggen waar jij over wilt lopen of fietsen. Het meest gevaarlijk zijn de loshangende takken. Deze kunnen namelijk naar beneden vallen, als je er net onderdoor loopt. Daarom worden deze takken weduwemakers genoemd. Ik maak daaruit op dat vooral mannen de neiging hebben om na een storm door het bos te lopen en hun vrouwen en kinderen thuislaten. Wel stoer maar niet verstandig.

De zee is en was ook zo’n weduwemaker. Misschien ken je nog het toneelstuk ‘Op hoop van zegen’ van Herman Heijermans. Daarin wordt deze in uitgesproken door 2 vissersvrouwen, genaamd Truus en Kniertje, die altijd weer bij de zee stonden te wachten op de terugkomst van hun man. En veel mannen kwamen niet terug, zo verloor Kniertje haar man en 2 zonen aan de zee. Dus eigenlijk was de zee ook een weduwemaker.

Momenteel hebben we te maken met een zeer grote weduwemaker en dat is de oorlog in Oekraïne. Veel vrouwen en kinderen vluchten en mannen moeten vechten, niet alleen de Oekraïense mannen, maar ook de Russische en in de loop van de tijd misschien ook wel mannen, uit andere landen, om Oekraïne te helpen tegen de Russen.  Met gevaar voor eigen leven vechten ze, getraind of ongetraind, ze hebben vaak geen keuze. En de vrouwen die achterblijven in Oekraïne of zij die gevlucht zijn, weten dat deze oorlog, net als andere oorlogen uit de wereldgeschiedenis, een weduwemaker is. En natuurlijk vergeten we niet de burgerslachtoffers, waarbij zowel mannen als vrouwen als kinderen omkomen.

Dit is toch iets anders dan sterven door een losse tak of een zeemansgraf na een storm op zee tijdens het vissen. De oorlog, alle oorlogen, ontstaan niet door een storm in het bos of op zee, maar door religieuze, culturele, ideologische, economische of sociaal-politieke tegenstellingen. Echter, de oorlog in Oekraïne lijkt het gevolg van de plannen van een geheimzinnige en onberekenbare Russische president, die Oekraïne ziet als fundamenteel Russisch en er alles voor over lijkt te hebben om te zorgen dat Oekraïne in zijn macht komt en geen lid wordt van de NAVO.

Poetin zelf is al sinds 2013 gescheiden, dus mocht hij zelf sterven in deze oorlog, dan laat hij geen weduwe achter. Wel heeft hij 2 dochters, waarvan er 1 in Nederland woont en getrouwd is met een Nederlandse man, Jorrit Faassen. Hij noemt (quotenet.nl) wat zich afspeelt in Oekraïne een ‘akkefietje’. Ik noem het geen storm in een glas water maar de grootste weduwemakers oorlog van dit moment.