Bid elke dag
Vandaag is het 15 oktober, de internationale dag van het handen wassen, een initiatief van onder andere Unicef. Voor een goede hygiëne en het voorkomen van ziektes is het van belang om regelmatig onze handen met water en zeep te wassen. Vooral in de Coronatijd zijn we ons daar weer bewust van geworden. Momenten waarop het echt van belang is om onze handen goed te wassen, is voor het koken of eten, na het wc-bezoek, na hoesten of niezen, na contact met dieren en bij thuiskomst.
Handen wassen kan de kans op diarree, luchtweginfecties en andere ziektes verkleinen. Kort door de bocht zou je dus kunnen zeggen dat het wassen van je handen levensverlengend kan zijn. Daarom is het belang van schoon (drink)water ook zo groot. Het ontbreken daarvan in rampgebieden die getroffen zijn door oorlogen, natuurrampen en overige ellende zorgt voor een toenamen van sterfte met name onder kinderen, zieken en bejaarden.
In Nederland is er gelukkig voldoende schoon water, met uitzonderingen nagelaten, zoals in Noord Limburg afgelopen week. Ik las dat in Nederland 1 op de 4 mensen ouder wordt dan 90 jaar, volgens hoogleraar geriatrie, Marcel Olde Rikkert. Hoe jonger je bent, hoe meer kans je hebt om heel oud te worden. Ben je nu 18 jaar, dan is er een kans van 1 op 7 om 100 te worden. Voor 70-jarigen is die kans maar 1 op de 40. De kansen voor jongeren liggen dus hoger, omdat die meer baat kunnen bij de medische vooruitgang.
Behalve handen wassen kun je nog meer doen om de kans te vergroten om (gezond) oud te worden. De belangrijkste factoren zijn: blijf bewegen, eet gezond, matig met alcohol, slaap voldoende, vermijd stress, zorg voor sociale contacten, ga op tijd naar de dokter en WEES DANKBAAR.
Ik heb altijd een beetje moeite met bovenstaande zaken, omdat het erop lijkt alsof je alles in de hand hebt, dus alsof het leven maakbaar is. En helaas of ook misschien gelukkig, is dat het niet. Stress vermijden vind ik zelf onmogelijk. Want wat wordt daarmee bedoeld. Moet je alles wat je stress geeft of kan geven wegdoen uit je leven? Je ingewikkelde huwelijk, je zieke kind, je lekkende huis, je onaardige baas, je openstaande rekeningen. Natuurlijk kun je soms wel iets doen aan je leven om stress te verminderen, zoals hulp zoeken om bepaalde problemen op te lossen of beter leren met stress om te gaan. Maar je moet het ook wel een beetje in je hebben, om ondanks tegenslagen als een blij ei in het leven te blijven staan. Pas was het ook ‘de week tegen eenzaamheid’. Het is echt onzinnig om tegen mensen die eenzaam zijn te zeggen: “zorg voor een sociaal netwerk, maak vrienden, ga activiteiten doen met anderen, dan gaat het wel beter met je.” Als dat zo makkelijk was, dan was er niemand eenzaam.
Nu las ik in ‘scientas.nl’ dat ook dankbare mensen langer leven. Ik zit dan toch wel een beetje met het kip-ei verhaal. Als je gezond en gelukkig bent, heb je sowieso de kans om langer te leven dan wanneer je ongezond en depressief bent. Dus, ben je overgeleverd aan je situatie en persoonlijke kenmerken, of lukt het om ondanks je ellende toch dankbaar te zijn. En als dat lukt, leef je dan langer? Ofwel, leven mensen met dezelfde problemen langer als ze toch dankbaar zijn?
Een mogelijk antwoord op deze vragen schijnen we te kunnen vinden bij patienten met hart- en vaatziekten en/of kanker. Deze ziektes leiden minder snel tot de dood bij dankbare mensen. Volgens onderzoeker Ying Cheng, gaat dankbaarheid vaak samen met weinig psychische problemen en een goed emotioneel en sociaal welzijn. Nu is het natuurlijk de vraag of ‘dankbaarheid’ aangeboren of aangeleerd is en of je zelf iets kunt doen om je te ‘oefenen in dankbaarheid’. Nu blijken vooral Japanners, (Japan is het land met in verhouding veel 80-plussers) een hele dankbare levenshouding te hebben. Ze kunnen hun verleden makkelijker achter zich laten, en dit voorkomt dus ook veel pijn, rouw en verdriet en ze schijnen zich ook minder zorgen te maken over de toekomst. We kunnen een hoop leren van de Japanse levenskunst door vooral in het nu te leven.
Maar iets dichterbij kunnen we ook kijken wat de bijbel ons vertelt over dankbaarheid. Dankbaarheid is in het Christelijk geloof een gave, maar ook een opdracht: ‘Wees dankbaar’ (Kolossenzen 3:15) en hoe doe je dat dan: door het tellen van je zegeningen’ En over die dankbaarheid kun je het hebben met elkaar, maar ook met God. Er zijn ook genoeg (dagelijkse) dingen waar je dankbaar voor kunt zijn. Ik noem er een paar:
- Een zak chips na een vermoeide dag
- Je zorgverzekeraar, waardoor je noodzakelijke medische hulp kunt krijgen
- Een huisdier om mee te knuffelen
- Het haar dat je hoofd nog mooier maakt
- Oordoppen voor als je kamergenoot snurkt
- Een vrolijk meubelstuk dat je in de kringloop vindt
En nu maar hopen dat je zoveel van het leven houdt, dat je je ook wilt inzetten voor de kans op een lang leven, door je handen te wassen, te bidden en dankbaar te zijn.
Helaas is voor veel mensen het leven te zwaar, om te verlangen naar een lang leven. Ik hoorde en keer iemand zeggen die euthanasie ging plegen na langdurig en uitzichtloos psychisch lijden: ‘gelukkig geloof ik niet in een leven na de dood, want dan moet ik nog een keer’.
Ook zijn hoogbejaarden niet altijd gelukkig met de door hun behaalde leeftijd. Oud zijn kan heel zwaar zijn, vooral als je ziek en ellendig wordt en onvoldoende steun en hulp ervaart. Ik ken iemand die haar ouders verloren heeft toen deze 72 en 75 jaar oud waren. Allebei na een zeer kort ziekbed. Zij was daar dankbaar voor, omdat haar ouders niet jaren dement of invalide zijn geweest en niet jaren in een verpleeghuis hebben moeten doorbrengen, wachtend op bezoek op zondagmiddag.
Dus denk goed na wat hoe goed je je handen wilt wassen en of je dankbaarheid wilt beoefenen, want willen we echt allemaal 100 worden?
